Plan tureckiej twierdzy Oczaków obleganej w 1788 roku przez Moskali

**

Zdobycie Oczakowa było pierwszym, przełomowym zwycięstwem Moskali w wojnie z Ottomanami – twierdza oczakowska została zdobyta 6 grudnia 1788 po prawie półrocznym oblężeniu przez wojska rosyjskie pod dowództwem Aleksandra Suworowa, Grigorija Potiomkina oraz dowodzących flotą Johna Paula Jonesa i Karola von Nassau-Siegen [tego Karola]; patrz oda Dzierżawina (Mickiewicz cenił go i zestawiał z Naruszewiczem) Осень_во_время_осады_Очакова.

„W XV wieku Oczaków należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Silnie ufortyfikowany przez Polaków za Jana Olbrachta, strzegł dostępu do Limanu Dniepru. Zbudowany tu wtedy zamek był otoczony dwoma rzędami murów na planie czworokąta i posiadał 15 baszt. U jego podnóża znajdowało się podzamcze, które było celem częstych ataków…

Od 1526 roku (lub od 1538 r.[4]) we władaniu Imperium Osmańskiego pod nazwą Aczi Kale (Özü Kalesi, czyli „Dnieprowa Twierdza”).

 Oczaków na mapie Sigismunda von Herbersteina z 1549

Królowie Polski rościli sobie do tych terenów prawa, czego przykładem jest instrukcja z 1540 roku dla dzierżawcy winnickiego Kmitycza w sprawie rozmów z posłem tureckim gdzie napisano:

My granic oczakowskich ukazywać (wyznaczać) nie możemy, bo Oczaków jest króla Jmci i stoi na gruncie własnym Wielkiego księstwa Litewskiego i z dawnych czas k’temu państwu należał i trzymany był, czemu świadczą i „pisma dokonczalne” z carami perekopskimi (chanami krymskimi).

W 1737 r. zdobyty przez wojska rosyjskie feldmarszałka Burkharda Christopha Münnicha. Oddany przez Rosjan Turcji w 1739, a następnie rozbudowany w silną twierdzę pod kierunkiem francuskich inżynierów.

Twierdza w 1737

Oczaków i okolice na mapie z 1787

W czasie wojny krymskiej twierdzę opanował 17 października 1855 desant brytyjsko-francuski…

Od 1996 r. do miejscowych katolików w Oczakowie zaczęli dojeżdżać księżą rzymskokatoliccy z Mikołajowa, którzy zakupili parcelę i rozpoczęli budowę domu rekolekcyjnego i kościoła pw. Matki Bożej Częstochowskiej. W 2007 r. pierwszym proboszczem został ks. Kazimierz Wójciak z zakonu pijarów. Kościół w 2013 r. poświęcił, a w 2016 r. konsekrował biskup Bronisław Bernacki, ordynariusz diecezji odesko-symferopolskiej[12][13]"

__

Izmaił leży obecnie na granicy ukraińsko-rumuńskiej. W XII w. była to genueńska warownia, następnie w obrębie Hospodarstwa Mołdawskiego. Izmaił zdobyty został przez Turków i od XVI w. stanowił jedną z najsilniejszych twierdz tureckich (w 1569 sułtan Selim II osadził tu Tatarów nogajskich). Miasto zostało po raz pierwszy wymienione pod nazwą Ismailiye, wywodzącą się od nazwy wielkiego wezyra osmańskiego Ayaşlı Ismaila Pasha. W XVII w. był najeżdżany i w 1633 zburzony przez Kozaków. Po tym, jak rosyjski generał Mikołaj Repnin zdobył fortecę w 1770 roku, Turcy mocno ją wzmocnili, aby nigdy więcej nie została zdobyta. Jednak Suworow z powodzeniem zaatakował ją 22 grudnia 1790. Upadek twierdzy był odebrany w Imperium Osmańskim jako straszliwa katastrofa, podczas gdy w Rosji zwycięstwo sławiono w Niech rozgrzmiewa pieśń zwycięstwa!To był ten pierwszy hymn Rosji – do 1816, na melodię… tak, tak – poloneza! Słowa do hymnu napisał ten sam Gawrił Dzierżawin. Niech_rozgrzmiewa_pieśń_zwycięstwa

Tak zdobyto „jeden z filarów imperium osmańskiego”. Zginęło prawie 40 000 ludzi i była to jedna z największych rzezi wojennych XVIII wieku. Na skrawku pożółkłego dziś papieru, zda się zalatującego prochem strzelniczym, Suworow donosił Potiomkinowi: Narody i mury padają przed tronem Jej Cesarskiej Mości. Natarcie było mordercze i długie. Izmaił wzięty, czego gratuluję Waszej Wysokości.

                                            — Simon Sebag Montefiore. “Katarzyna Wielka i Potiomkin”.

Piotr I Aleksiejewicz był wielkim ale pijakiem i nie jest istotne co bredził podczas swoich słynnych libacji, więc Rosja nie tyle zmieniła zdanie co nie była w stanie tego sama zrobić, z wielu powodów.