„Wyrwanie Królestwa Polskiego spod papieskiego poddaństwa, niczym odcięcie rogu od głowy bestii”
Niniejszym przedstawiam P.T. nawigatorom "polską prapremierę" legendarnego listu Olivera Cromwella do Karola Gustawa. Tytuł tej notki, będący cytatem, jest jednocześnie dosadnym wyjaśnieniem dlaczego w drugiej połowie XVII wieku byliśmy skazani na klęskę – zaiste, była to siła złego na jednego…
A ów przesławny list pochodzi z 17 lutego 1656 i pomimo wielokrotnego cytowania przez tzw. polskich historyków jedynie parafrazy z Apokalipsy (za Z. Wójcikiem), nikt nie raczył podać ani jego szerszego fragmentu ani choćby konkretnego źródła… Notabene, ten list podobno ułożył John Milton, którego Cromwell mianował sekretarzem do spraw (łacińskiej) korespondencji zagranicznej. Ten sam Milton co 18 lat później, na łożu śmierci, piał z zachwytu nt. elekcji naszego Jana III… punkt-zwrotny-polska-zakonczenie.
___
Do najjaśniejszego Księcia Karola Gustawa, z Bożej Łaski Króla Szwedów, Gotów i Wandalów, Wielkiego Księcia Finlandii etc.
NAJJAŚNIEJSZY KRÓLU,
Ponieważ jest rzeczą dobrze znaną wszystkim ludziom, że przyjaciele powinni wymieniać się troskami i obawami, czy to w pomyślności, czy w przeciwnościach losu, to nie może nie być dla nas najbardziej wdzięcznym, że Wasza Wysokość raczyła przekazać nam w swoich listach najprzyjemniejszą i najbardziej zachwycającą część waszej przyjaźni, którą jest wasza radość. Jest to znak szczególnej uprzejmości i prawdziwie królewskiej postawy, aby nie żyć tylko dla siebie, ani nie radować się samotnie, chyba że ma się świadomość, że jego przyjaciele i sprzymierzeńcy uczestniczą w jego radości. Z pewnością mamy więc powód, by cieszyć się z narodzin młodego księcia* potomka tak znakomitego króla, spadkobiercę chwały i cnoty jego ojca; i to w tak szczęśliwym okresie, że mamy nie mniejszy powód, by pogratulować królewskiemu rodzicowi pamiętnego omenu, jaki przytrafił się słynnemu Filipowi Macedońskiemu, który w tym samym czasie otrzymał wiadomość o narodzinach Aleksandra i o podboju Ilirów. Nie mamy bowiem wątpliwości, że wyrwanie Królestwa Polskiego spod papieskiego poddaństwa, niczym odcięcie rogu od głowy bestii, oraz pokój, tak bardzo pożądany przez wszystkich dobrych ludzi, zawarty z księciem Brandenburgii, w najwyższym stopniu przyczynią się do spokoju i korzyści kościoła. Niebiosa niech sprawią, aby zakończenie odpowiadało tak znaczącym początkom; i niech syn będzie jak ojciec w cnocie, pobożności i sławie, uzyskanej dzięki wielkim osiągnięciom. Tego życzymy, aby szczęśliwie się to spełniło i o co błagamy Wszechmogącego, tak sprzyjającego dotychczas waszym sprawom.
Waszego majestatu najserdecznieszy,
Oliver P[rotektor].
Westminster, 7 lutego 1655**
__
*) Karola XI Wittelsbach, szw. Karl XI, ur. 24 listopada 1655 w Sztokholmie
**) Wg starego stylu, a w 1655 bo wówczas w Anglii nowy rok nastawał dopiero 25 marca… czyli właśnie 17 lutego 1656 wg obecnej chronologii.
tagi: rewolucja polska londyn szwecja
|
kpiotrzk |
| 6 kwietnia 2024 08:26 |
Komentarze:
|
emirobro @kpiotrzk |
| 6 kwietnia 2024 15:29 |
Dzieki za ten wpis. Czytalem cos podobnego o "rogu bestii" ale bylo dawno i nie pamietalem zrodla. Ta nienawisc Cromwella do katolicyzmu i katolickich narodow jak Polska i Irlandia jest zastanawiajaca. Musiala z czegos wynikac - ale nie wiem z czego.
Przyczyn upadku RON bylo wiele i ten opisany tutaj to jeden z wazniejszch. A probowano nam w szkolach wmawiac, ze to byl tyko wynik egoizmu i samowoli szlachty.
|
|
kpiotrzk @emirobro 6 kwietnia 2024 15:29 |
| 6 kwietnia 2024 17:25 |
otóż to, przywołuje się często ten "róg bestii", ale nie wiadomo po co, kiedy pozostawia się to bez komentarza, nie mówiąc już o jakiejkolwiek analizie, bo przecież wszystko to nasza wina anyway...
a nienawiść Cromwella jest stara jak sama Christianitas - katolicy byli, są i będą największą przeszkodą dla wszelkich "nowych" rewolucyjnych/totalnych/korporacyjnych metod zarządzania ludźmi (i ich majątkami)
|
|
kpiotrzk @kpiotrzk 6 kwietnia 2024 17:25 |
| 6 kwietnia 2024 17:39 |
jeszcze zwróciłbym uwagę, że mowa jest tam o Królestwie Polskim, a nie o RON (➝ Commonwealth) - niestety, dużo więcej Litwinów niż "koroniarzy" grało do tej samej bramki co Cromwell...
|
|
emirobro @kpiotrzk 6 kwietnia 2024 17:25 |
| 6 kwietnia 2024 19:50 |
Rod Cromwella nie byl taki stary. Podobno ich kariera zaczela sie od Henryka VIII i kosciola anglikanskiego. O "rogu bestii" warto wiecej pisac informacyjnie i analitycznie. Moze ufalibysmy anglosasom mniej w okresie wojen i powstan.
PS
Ciekawe jakie rody Wielkiego Ksiestwa Litewskiego ma Pan na mysli mowiac o graniu do bramki Cromwella. Wiele z nich to byly rody ruskie - Ostrogscy, Radziwillowie, Czartoryscy, Sapiehowie, itd.
|
|
kpiotrzk @emirobro 6 kwietnia 2024 19:50 |
| 6 kwietnia 2024 20:51 |
"nienawiść Cromwella jest stara jak sama Christianitas" to była przenośnia - Oliver nie był ani pierwszy ani ostatni (np. Wolter) który z "bestią" walczył... a jeśli chodzi o jego krewnych-przodków to oczywiście trzeba pamiętać o Tomaszu_Cromwell
z drugiej strony, Anglicy to nie tylko wigowie i purytani - Szekspir był podobno krypto-katolikiem...
a co do tych "cromwellowskich Litwinów" to tacy Radziwiłłowie birżańscy czy Pacowie to byli przecież wielcy dygnitarze litewscy par excellence
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 8 kwietnia 2024 13:48 |
Niemnie,j krótko po tym, bo wiosną 1655 r. , rząd Cro.mwella zaproponował Rzeczpospolitej pomoc we wzmocnieniu wschodnich kresów, w postaci Irlandzkich żołnierzy-osadników. Irlandczcy weterani, katolicy, na miejscu byli niewygodni, stąd pomysł wysłania ich do Polski.Ofertę odrzucono.
|
|
kpiotrzk @Pawlo 8 kwietnia 2024 13:48 |
| 8 kwietnia 2024 13:56 |
"pomoc we wzmocnieniu wschodnich kresów... katolicy, na miejscu byli niewygodni" - dowcipniś z waćpana - już prosiłem wcześniej o wstrzemięźliwość - enough is enough
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 8 kwietnia 2024 23:57 |
https://drive.google.com/file/d/1n1TlectmFn5PezIXiSRb5YU3Jj2LpgRh/view?usp=drivesdk
Próba wklejenia linka z tekstem źròdłowym
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 9 kwietnia 2024 00:29 |
Ctrl/Cmd+V
https://drive.google.com/file/d/1n4VUMqN86m6LJJR2pkXuuxNC-DDfjPxE/view?usp=drivesdk
|
|
kpiotrzk @Pawlo 9 kwietnia 2024 00:29 |
| 9 kwietnia 2024 07:07 |
to jest prywatny plik - bez dostępu dla innych... ale tak czy inaczej:
1. Polscy politycy nie znali treści listu do Karola X;
2. Cromwell nie pisał tam o wybiciu Polaków, ale o "wyrwaniu Królestwa Polskiego spod papieskiego poddaństwa"
ergo, ta jego "irlandzka propozycja" to była po prostu kolejna próba przechwycenia kontroli nad Rzplitą, aby za Erazmem mógł wreszcie powiedzieć "Polonia mea est"
PS. Pisałem tu o szkockim katoliku P. Gordonie, który w kluczowym 1661 przeszedł na służbę Moskalom... i tak to się plecie
|
|
kpiotrzk @kpiotrzk |
| 9 kwietnia 2024 07:10 |
... Cromwell nie pisał tam o wybiciu Polaków, ale o "wyrwaniu Królestwa Polskiego spod papieskiego poddaństwa", z tym że szwedzcy barbarzyńscy idioci mieli inny na to pogląd
|
|
kpiotrzk @Pawlo 8 kwietnia 2024 23:57 |
| 9 kwietnia 2024 07:17 |
autor i tytuł?
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 9 kwietnia 2024 14:39 |
Mam problemy z wklejeniem, niestety, we właściwy sposòb.
Irlandzka propozycja wyszła od lorda Muskerry, który miał autoryzację od Cromwella wysłania irlandzkich źołnierzy.
Po podboju Irlandii przez Cromwella w 1650-51, irlandzka armia konfederacji została zdemobilizowana, jednak stanowili oni bombę z opòźnionym zapłonem. Mogli chwycić za broń przy lada okazji. Część z nich wywieziono na plantacje na Karaibach. Spora liczba z nich trafiła na kontynent, służąc głównie dla Hiszpanii. Ten kierunek został "spalony", gdyż Cromwelll z początkiem 1655 planowaľ wojnę z Hiszpanią. Rzeczpospolita to był alternatywny kierunek. Ostatecznie senat zamknął ten temat 19 czerwca 1655 r.,, argumentując, że Irlandczy osadnicy po czasie mogliby wynegocjować własne warunki z kozakami, niekorzystne dla Rzeczpospolitej.
Autor opracowania to Yaroslav Fedoruk , tytuł to ;
An Unrealised Project of Irish Colonization of Ukraine, 1655.
W opracowaniu są podane w oryginalnym zapisie listy polskich oficjeli, dotyczące całej sprawy, i podano ich dokładną lokalizację w archiwum publicznym. Może wkleję to, jak się nauczę, to ktoś zainteresowany zbada tą kwestię, temat wydaje się być ciekawy i kompletnie nieznany w Polsce.
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 9 kwietnia 2024 14:49 |
A propos, wg. autora, w lutym 1655 Cromwell proponował przyjjęcie do siebie Irlandczyków, otrzymał odpowiedź, że Karol Gustavus chętnie na służbie u siebie widziałby szkockich najemników, a nie katolickich Irlandczyków.
|
|
kpiotrzk @Pawlo 9 kwietnia 2024 14:49 |
| 9 kwietnia 2024 15:32 |
to naturalne, po P. Gordonie co to z wielkim zapałem Szwedom i Moskalom służył widać, że nie wyznanie u Szkotów było (naj)ważniejsze ale swój klan - by far
|
|
Pawlo @kpiotrzk |
| 9 kwietnia 2024 16:04 |
Cóż, Szkoci służyli również w polskiej armii, czy we Francji. Naród wędrowców.
Propozycja lorda Muskerry dotyczyła 5 tys. Irlandzkich żołnierzy plus ich rodziny, którzy mieli osiąść w okolicach Kijowa, Bracławia i Chernichowa. Dodatkowo, oferta dotyczyła również zaciągu Irlandczyków do regularnej armii. Z perspektywy Cromwella, który nie ufał Irlandczykom, wzmacnianie katolickiej monarchii katolickimi najemnikami raczej nie służyło oderwaniu RON od Watykanu, jeśli o tym myślał poważnie.
Choć Cromwell zapewne by się cieszył, gdyby to nastąpiło.
|
|
kpiotrzk @Pawlo 9 kwietnia 2024 16:04 |
| 9 kwietnia 2024 16:34 |
widzę, że nic nie zdziałałem i waść dalej tu dzielisz się bez oporów swoimi naiwno-głupawymi "przemyśleniami" - to jest uporczywy trolling, a zatem adieu
|
|
kpiotrzk @Pawlo 9 kwietnia 2024 16:04 |
| 9 kwietnia 2024 16:41 |
"Z perspektywy Cromwella, który nie ufał Irlandczykom, wzmacnianie katolickiej monarchii katolickimi najemnikami..." - no... takie bzdety pisać o tym zawziętym królobójcy to za dużo nawet dla mnie, sorry winnetou